Menu Zamknij

Schron SK nr 2 WKO i WSW

W ostatnim czasie mieliśmy okazję odwiedzić i udokumentować ciekawy schron zlokalizowany na terenie szpitala w województwie śląskim. Poniżej prezentujemy historię oraz opis obiektu autorstwa Gabriela. Dziękujemy w tym miejscu za zgodę na zwiedzanie.

Stanowisko Kierowania nr 2 Wojewódzkiego Komitetu Obrony i Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego, Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Urzędu Wojewódzkiego

1. Historia

Budowa obiektu umocnionego Repty Śląskie rozpoczęła się w 1964 roku, więc jeszcze w czasach TOPL. Pierwotne przeznaczenie schronu to SK MKO Bytom. Założenia konstrukcyjne opracowała Komenda Wojewódzka TOPL w Katowicach, a założenia dot. urządzeń łączności i alarmowania Komenda Rejonowa TOPL w Bytomiu. Dokumentacje projektową opracowało Biuro Projektów Górniczych w Krakowie. Inwestycję nadzorował zespół inspektorów przy Komitecie Budowy Centralnych Ośrodków Leczniczych dla Górniczej Służby Zdrowia. W 1968 roku obiekt przekazano do PKO Tarnowskie Góry. Z kolei w 1970 roku, już po zakończeniu budowy w 1969 roku, ulokowano tutaj SK nr 2 WKO. W 1972 roku polecono przeznaczyć schron również na SK nr 2 WSzW. W 1973 roku zastanawiano się nad zmianą lokalizacji SK-2 ze względu na wyjazd kierownika inspektorów za granicę i możliwość zdradzenia przez niego tajemnicy państwowej. Po zmianach w terenowych organach administracji państwowej na stan z 1975 roku mieściło się w schronie SK nr 2 Urzędu Wojewódzkiego i Komitetu Wojewódzkiego PZPR. W tym samym roku przeprowadzono kontrolę, która wykazała znaczne zawilgocenie i przecieki do wnętrza, przez co z braku możliwości kapitalnego remontu schron w 1978 roku wyłączono z systemu stanowisk kierowania.

2. Pomieszczenia

Powierzchnia użytkowa schronu wynosi ok. 494 m2, przeznaczony był w zależności od okresu dla 50-94 osób. Składa się z ponad 19 pomieszczeń roboczych oraz kilkunastu gospodarczych i komunikacyjnych, więc łącznie ponad 30. Za pierwszymi drzwiami znajduje się przedsionek, z którego można przejść do magazynu gospodarczego, agregatu prądotwórczego i drugiego przedsionka. Z drugiego przedsionka można przejść do węzła odkażania i głównego korytarza. Węzeł odkażania składa się z rozbieralni, natrysków i ubieralni. W głównym korytarzu znajdują się wejścia do pozostałych pomieszczeń schronu. Idąc zgodnie ze wskazówkami zegara są to: magazyn środków odkażających, ubikacje, komora filtro-wentylacyjna wraz z komorami rozprężania, akumulatornia wraz z przedsionkiem oraz centrala telefoniczna. Dalej jest kilkanaście pomieszczeń pracy dla osób z organów, dla których ten schron był przeznaczony. Pomiędzy nimi jest wyjście awaryjne, sala odpoczynku, kuchnia, magazyn żywnościowy, magazyn odzieży i bielizny, komendant obiektu i punkt medyczny. Obecnie większość pomieszczeń jest pusta, dlatego ciężko dokładnie określić ich przeznaczenie.

3. Wentylacja, zaopatrzenie w wodę, żywność i energię elektryczną

Wentylację w schronie zapewniały cztery agregaty filtro-wentylacyjne typu RM-300 bis. Obok nich znajduje się jeszcze jeden wentylator, ale ciężko dokładnie określić jego przeznaczenie. Zbiorniki na wodę są cztery, jednak wg opisu z 1972 roku były trzy na 1000 litrów – możliwe, że czwarty dostawiono później. Nawet z nim wszystkie zbiorniki pokrywałyby niewielką część łącznego zapotrzebowania, które wynosiłoby około 1080 l/h, dlatego planowano umocnić studnię głębinową znajdującą się w pobliżu mogącą pokryć te potrzeby. W przypadku planu przebywania w schronie 94 osób w magazynie żywności powinno zostać zgromadzone 94 racji żywnościowych na 15 dni o wadze około 3,5 tony. W czasie pokoju zasilanie obiektu jest z rozdzielni poza schronem, a w przypadku braku prądu z agregatu prądotwórczego lub w ostateczności z akumulatorów.

4. Konstrukcja

Schron jest całkowicie zagłębiony (nie wiem na ile dokładnie), wysokość pomieszczeń wynosi 3,4 m. Strop to płyta żelbetowa krzyżowo-uzbrojona o grubości 35 cm. Ściany zewnętrzne mają grubość 45 cm. Pomimo tak niewielkich grubości wytrzymałość wg projektu jest jak dla schronu III kategorii, czyli 20 t/m2 (chociaż pewny bym tego nie był).

5. Stan obecny

Schron nie jest w najlepszym stanie z tego względu, iż przez pewien okres był zalany. To uszkodziło wiele elementów, a także uniemożliwiło jego konserwację. Do dzisiaj dotrwały drzwi gazoszczelne, drzwi zwykłe (często leżą na ziemi), agregat prądotwórczy (zepsuty), agregaty filtrowentylacyjne (niekompletne), zbiorniki na wodę, ubikacje (częściowo zniszczone), budki telefoniczne (częściowo się rozpadły od wilgoci), krosownice na kable telefoniczne oraz kilka zniszczonych elementów sprzętu kwaterunkowego. Instalacja elektryczna i wentylacyjna również w dużej mierze uszkodzona. Akumulatornia nosi ślady pożaru.

Autor: Gabriel Hryc (Schronownik Facebook / Youtube)

Źródła:
1. Archiwum Państwowe w Katowicach
2. Komentarz od Luftschutz
3. Własne badania terenowe

Redaktor
Author: Redaktor

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *